। श्री गुरू शरणं ।। पुष्प ४ | साधना /ध्यानधारणा केव्हा करावी ?

 

। श्री गुरू शरणं ।।  पुष्प ४

साधना /ध्यानधारणा 
साधना केव्हा करावी ?   हे पाहू

आता साधन केव्हा करावे याचा विचार केल्यास ब्रह्ममुहुर्ति साधन सोपे असते ज्यावेळी शांतता असते व मन स्थिर होऊ शकते .

महानिशाकाळ हा रात्री बारा ते दोन असतो. दोन ते सहा एवढा मोठा काळ साधनेसाठी उत्तम समजला जातो. योगीजन हा काळ आपलासा करतात.

साधकाने पहाटे ३ ते ६ हा सर्वार्थाने अनुकूल समजावा .

सकाळी लवकर उठल्याने सौंदर्य वाढते आणि बुद्धिमत्ता वाढते

ब्रह्ममुहूर्ताच्या वेळी असलेले वातावरण आपल्या आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर असते. चांगले आरोग्य आणि देवी-देवतांचा आशीर्वाद मिळविण्यासाठी आपण रोज सकाळी ब्रह्ममुहूर्तावर अंथरुण सोडले पाहिजे, ही श्रद्धा अनादी काळापासून चालत आलेली आहे. ब्रह्म म्हणजे परमतत्व किंवा परमात्मा आणि मुहूर्त म्हणजे शुभकाळ. 

 रात्रीच्या शेवटच्या प्रहाराची वेळ म्हणजेच पहाटे ३.३० ते ५.३० हा ब्रह्ममुहूर्त मानला जातो. यावेळी जागरण केल्याने अनेक फायदे होतात. शास्त्रात सांगण्यात आले आहे की,

वर्णम् कीर्तिम् मतीं लक्ष्मी स्वास्थ्यम् आयुष विदन्ति | 

ब्रह्मे मुहूर्ते संजगराचि वा पंकज ||*

या श्लोकानुसार ब्रह्ममुहूर्तावर उठल्याने सौंदर्य, संपत्ती, बुद्धी, आरोग्य आणि दीर्घायुष्य प्राप्त होते. रोज सकाळी लवकर उठणाऱ्या लोकांचे शरीर कमळासारखे सुंदर बनते. हे उत्तम आरोग्याचे रहस्य आहे

याने सर्वात मोठा फायदा म्हणजे उत्तम स्वास्थ्य मिळते. कारण शोधांती शास्त्रज्ञांना असे समजले आहे कि सकाळी चार ते साङेपांच या वेळात वायुमंडळात, वातावरणात ऑक्सीजन अधिक मात्रेत असतो. सूर्योदयानंतर वायुमंडळात ऑक्सीजन कमी होतो व कार्बन डाय आक्साइड वाढतो. ऑक्सीजन जीवनाधार आहे, शास्त्रात यालाच प्राणवायु म्हंटले आहे. जास्त ऑक्सीजन मिळाल्याने आमचे शरीर स्वस्थ राहते. वाहनांचा धूर, ध्वनी वातावरण प्रदुषित करतो, सकाळी रोङवर वाहन कमी असतात, म्हणून सकाळचे वातावरण साधनेस्तव लाभदायक ठरते.

ऑक्सिजनची पातळी जास्तीत जास्त असताना व्यायाम केल्यास शरीराला शुद्ध ऑक्सिजन मिळतो. फुफ्फुसांची शक्ती वाढते, जे रक्त शुद्ध करते. 

ब्रह्ममुहूर्त विद्यार्थ्यांना वाचण्यासाठी चांगले मानले जाते. यावेळी मेंदू ताजेतवाने होतो आणि मन अभ्यासात मग्न होते. यावेळी मनाच्या शांततेमुळे, मनात इतर कोणतेही विचार नाहीत, ज्यामुळे आपण एकाग्रतेने अभ्यास करू शकता. या वेळी लक्षात ठेवा, आपल्याला बर्‍याच काळासाठी आठवते.

परंतु या मुहूर्तामध्ये अशा काही गोष्टी आहेत ज्या करणे अशुभ मानले जाते. या मुहूर्तामध्ये नकारात्मक विचार मनात ठेवून लैंगिक संबंध, झोप, प्रवास इत्यादी गोष्टी टाळल्या पाहिजेत.

ब्रह्ममुहूर्तावर उठणारी व्यक्ती यशस्वी, सुखी आणि संपन्न असते, कारण लवकर उठल्याने दिवसभराचे काम आणि योजना बनवण्यासाठी जास्त वेळ मिळतो. त्यामुळे केवळ जीवनच यशस्वी होत नाही, तर व्यक्ती शारीरिक आणि मानसिकदृष्ट्या निरोगी राहते. निरोगी मन आणि शरीराने केलेल्या कामात प्रगती होते. विद्यार्थी परीक्षेत यशस्वी होतो. नोकरी शोधणारे वेळेवर कार्यालयात पोहोचतात. व्यापाऱ्याला व्यापारासाठी अधिक वेळ मिळतो. जे वेळेचा योग्य वापर करतात त्यांना यश मिळते. त्यामुळे ब्रह्ममुहूर्तावर अंथरुण सोडावे.

 (उद्या विचार करू साधकाने कोणती साधना करावी?  पुष्प५ मध्ये )

।।शुभम भवतु ।।